![](/media/lib/489/n-cms-e20f3dff7fe8e51469a8509012015af1.jpg)
Wielki Zderzacz Hadronów zarejestrował tajemniczą cząstkę X
7 lutego 2022, 16:41W plazmie kwarkowo-gluonowej – stanie materii, jaki istniał przez ułamki sekundy po Wielkim Wybuchu – uzyskanej podczas zderzeń ciężkich jonów w Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) zauważono tajemniczą cząstkę X złożoną z czterech kwarków. Sama cząstka nie jest niczym nowym – po raz pierwszy została zarejestrowana w 2003 roku w japońskim eksperymencie Belle – jednak pomimo upływu lat naukowcy wciąż nie rozumieją jej natury
![](/media/lib/488/n-zmianaruchu-32aa77a00e757e44e1db681212ea74a6.jpg)
Kto po prawej, kto po lewej? Co zdecydowało, którą stroną drogi jeździmy?
25 stycznia 2022, 18:14Po lewej czy po prawej stronie? Obecnie nie mamy tego dylematu i w większości krajów na świecie jeździmy po prawej. Jednak jeszcze niedawno liczba państw, w których obowiązywał ruch lewostronny była znacznie większa, niż obecnie. Po lewej stronie jeżdżono w Szwecji czy Danii, a w Austrii w pierwszej połowie XX wieku w części kraju obowiązywał ruch lewo-, a w części prawostronny. Teraz wszyscy Austriacy jeżdżą po prawej. Kto jednak ma rację i który sposób poruszania się jest bardziej właściwy czy uzasadniony?
![](/media/lib/487/n-eksponaty01-e3c30bbc73e836d64a83205324302086.jpg)
Do Narodowego Muzeum Techniki trafiło ponad 400 nowych eksponatów
19 stycznia 2022, 10:55Ponad 400 eksponatów z Łukasiewicz - IMiF trafiło do Narodowego Muzeum Techniki (NMT). Przekazane obiekty staną się osią ekspozycji czasowej, ulokowanej w przestrzeni wystawy stałej „Historia komputerów - liczy się!”. Wśród nich znajdują się filtry do telewizji satelitarnej, maski fotolitograficzne czy płytki krzemowe uzyskane z monokryształów otrzymywanych wykorzystywaną do dziś metodą Czochralskiego.
![](/media/lib/485/n-funkcjafalowa-076f0b1866d11daea8ee1df3a46d1c22.jpg)
Falowa funkcja elektronu zrekonstruowana w laboratorium. Pozwoli udoskonalić elektronikę
10 stycznia 2022, 16:49Po raz pierwszy udało się zrekonstruować w laboratorium falową naturę elektronu, jego funkcję falową Blocha. Dokonali tego naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara (UCSB), a ich praca może znaleźć zastosowanie w projektowaniu kolejnych generacji urządzeń elektronicznych i optoelektronicznych.
![](/media/lib/360/n-termy-karakalli-9228d500ae1571cd48ab94a638409ad8.jpg)
Termy Karakalli nie dla McDonalda
31 grudnia 2021, 13:25Włoski najwyższy sąd administracyjny ostatecznie zabronił firmie McDonald's wybudowania restauracji na terenie przylegającym do Term Karakalli. Amerykańska sieć fast food chciała na przylegającej działce wybudować parking i lokal typu drive-through. Tym samym włoski odpowiednik polskiego NSA podtrzymał decyzję sądu niższej instancji. Co więcej, orzekł, że administracja ma prawo blokować wszelkie przyszłe projekty budowlane na terenie lub w pobliżu ważnych miejsc dziedzictwa narodowego.
![](/media/lib/484/n-webbrozwoj-fcadfca36418b0722e4e5653680139c8.jpg)
Webb rozwija osłonę termiczną. Od niej zależy powodzenie całej misji
30 grudnia 2021, 09:15Od kilkudziesięciu godzin Teleskop Webba (JWST) prowadzi niezwykle ważną i skomplikowaną operację – rozwija osłonę termiczną. To zaplanowana na kilka dni wieloetapowa czynność której powodzenie zdecyduje o losach obserwatorium. NASA otrzymuje też odczyty temperatury z teleskopu i już teraz widzimy jak olbrzymim różnicom temperatur poddawane jest urządzenie.
![](/media/lib/483/n-koraliki-ac7a99e7e6c92dd45f5f3feeee219225.jpg)
Koraliki ze skorup strusich jaj pokazują afrykańskie sieci społeczne sprzed 50 000 lat
22 grudnia 2021, 11:09Opisanie kontaktów ludzkich społeczności to kluczowy element badań nad obecną różnorodnością biologiczną i kulturową Homo sapiens. Analizy DNA dostarczają nam ważnych informacji na temat wymiany genetycznej pomiędzy społecznościami, nie mówią nam jednak nic na temat wymiary kulturowej. Naukowcy z Instytutu Badań nad Historią Człowieka im. Maxa Plancka postanowili przyjrzeć się temu zagadnieniu wykorzystując ozdoby ze skorup strusich jaj.
![](/media/lib/378/n-ranoraraku-d5f6305212ce55360ae14f8d531c39e8.jpg)
Osadnictwo na Wyspie Wielkanocnej od początku skazane było na porażkę
17 grudnia 2021, 10:01Historycy sprzeczają się, co przyczyniło się do upadku społeczności Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui). W ostatnim czasie pojawiają się badania wskazujące, że upadek rozpoczął się po przybyciu Europejczyków, wraz z przeniesionymi przez nich chorobami i konfliktami. Jednak niezależnie od tego kiedy i z jakiej przyczyny upadek się rozpoczął, autorzy najnowszych badań twierdza, że i tak był on nieunikniony.
![](/media/lib/483/n-pejzaz-fa94d6db65a16f797418a775dc572177.jpg)
Powstaje polska baza „genetycznych kodów kreskowych” zwierząt
16 grudnia 2021, 13:19Już około 7,5 tys. sekwencji, reprezentujących ponad 1,3 tys. gatunków zwierząt liczy biblioteka barkodów DNA, czyli tzw. genetycznych kodów kreskowych dla Polski, którą tworzą naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego w ramach członkostwa w międzynarodowej sieci badawczej.
![](/media/lib/323/n-demencja-7137396f5aed25f53354665252567bdb.jpg)
Lek na erekcję może pomagać w leczeniu... choroby Alzheimera
9 grudnia 2021, 12:16Badania prowadzone m.in. przez Cleveland Clinic sugerują, że sildenafil, lek stosowany w leczeniu zaburzeń erekcji (Viagra) i pierwotnego nadciśnienia płucnego (Revatio), może być obiecującym środkiem do zapobiegania i leczenia choroby Alzheimera.